Животните приказни на големите уметници кои со своите раскошни таленти одбележале различни епохи, во повеќето случаи биле тешки и трагични. Таква е биографијата на Едит Пјаф, шансона пејачка и национална икона на Франција која почина на денешен ден во 1963 година.
Изведувачката на „La Vie en rose“, „Hymne à l’amour“, „Milord“ и други, сними 31 студиски албум и остави неизбришлива трага во музичкото наследство на 20 век.
Детство во бордел
Родена е во Париз на 19 декември 1915 година како Едит Џована Гасион. Нејзината мајка Анета работела како пејачка во кафуле, а нејзиниот татко Луј бил уличен акробат. Откако Едит дојде на свет кога Анета имаше само 17 години, за неа прва се грижеше баба ѝ по мајка. Година и пол подоцна, таткото решил да го препушти воспитувањето на малата Едит на нејзината мајка, која во тоа време водеше бордел во Нормандија.
Идната пејачка ѕвезда порасна со продавачи на љубов, што во голема мера влијаеше на формирањето на нејзиниот став кон животот.
Кога била многу млада, на тригодишна возраст, Едит го изгубила видот. Додека некои биографи наведуваат дека Пјаф „добил вид откако отишла на аџилак со работници во борделот“, други рационално објаснуваат дека како девојче имала воспаление на рожницата, кое успешно го излекувала кога имала седум години.
Проблемот со видот во детството ја принудил да ги изостри другите сетила.
– Кога сакам да разберам песна и да ја почувствувам, секогаш ги затворам очите – изјавила познатата шансониерка.
Прва љубов
Додека растела извесно време поминала со својот татко под ист покрив, а потоа на 15 години решила да започне самостоен живот. Таа почна да се издржува како улична пејачка во Париз.
На улица се заљубила во доставувачот на храна Луис Дипон, со кој ја добила ќерката Марсел. За жал, во втората година, Марсел се разболел од менингитис и починал, кој Едит никогаш не успеал да го преболи.
Кариера
Кога наполнила 20 години, Едит се вработила во ноќен клуб, а паралелно со тоа и прекар кој ќе ја следи до крајот на животот. Со оглед на тоа дека била многу ниска, сопственикот на ноќниот клуб и го дал прекарот „La Mome Piaf“, што значи „мало врапче“.
Истата година ја снимила својата прва плоча и се соочила со нов судбински удар – сопственикот на клубот каде што пеела бил убиен, а Едит била обвинета, но не и осудена за соучесништво во злосторството. Пред судот таа мораше да докаже дека не е ни блиску до местото каде нејзиниот ментор го загуби животот.
Пет години подоцна, таа се испроба и во актерството, покрај тоа што нејзиното име блескаше во светот на музиката.
Таа ја сними најважната песна „La Vie en rose“ за време на германската окупација на Париз. Иако беше обвинета дека е блиска со нацистите кои доаѓаа на нејзините настапи, денеска се знае дека го поддржувала „Движењето на отпорот“. Таа ги штитела и еврејските музичари, помагајќи им да се сокријат во нејзината куќа.
По завршувањето на војната, таа како голема ѕвезда ги обиколи низ Соединетите Американски Држави и Франција.
Афера со трагичен крај и бракови
Најголемата љубов на Едит Пјаф бил, според нејзиното признание, боксерот Марсел Сердан. За жал, Марсел беше оженет и имаше три деца. Љубовната врска помеѓу Едит и Марсела, која ги наполни таблоидните колумни, заврши со трагедија. Имено, по бројните одбивања да дојде кај неа во Париз, Едит на 28 мај 1949 година на Марсел му купила авионска карта, но авионот во кој бил Марсел се урнал само неколку минути по полетувањето.
Едит до крајот на својот живот веруваше дека таа е виновна за смртта на Марсел.
Три години по смртта на Марсел, Едит Пјаф за првпат застана пред олтарот. Се омажи за пејачот Жак Пил, но заедницата не траеше – се разведоа по четири години.
Вториот пат разменила брачни завети со 20 години помладата Теофанис Ламбукас со која ја поминала последната година од животот.
Бореба со зависноста
Пред да се омажи за прв пат, Едит Пјаф доживеа тешка сообраќајна несреќа. Потоа станала зависна од морфиум, а не и било непознато да ужива во алкохолот.
Долго време се лекуваше во приватни болници, обидувајќи се да ја надмине зависноста.
Ѕвездата на „Олимпија“
Салата „Олимпија“ во Париз беше адресата на која Едит Пјаф одржа низа многу успешни концерти. Таа, исто така, настапи во истата сала неколку месеци пред нејзината смрт; ѕвездата која едвај стоеше на нозе доби овации.
Само половина година пред нејзината смрт ја снимила „L’homme de Berlin“.
Болест и погреб кој го запре сообраќајот во Париз
Едит Пјаф боледувала од рак на црниот дроб, од кој починала на 10 октомври 1963 година. Иако последните часови од животот ги поминала на Азурниот брег, нејзиното тело тајно било пренесено во Париз, а еден ден подоцна било објавено дека починала. Беше запаметено дека 40.000 луѓе присуствуваа на последното збогување на Едит Пјаф; сообраќајот во „Градот на светлината“ беше запрен поради огромни гужви.
Нејзиниот пријател Жан Кокто, кој почина само еден ден по кралицата на француската шансона, со посебна почит зборуваше за „француското врапче“:
– Едит Пјаф се изгоре во огнот на сопствената слава. Никогаш не сум сретнал некој кој го штител сопствениот дух помалку од таа. Таа не се штедеше. Таа се даде до крај.
Пјаф беше погребан на гробиштата Пере Лашез. Во Париз има музеј и улица именувана по неа. Таа не е заборавена ниту во светот на музиката – од 2009 година во Краков е домаќин на меѓународниот фестивал на француска песна „Големата награда Едит Пјаф“.
„Малиот врабец“ и денес, речиси шест децении по неговата смрт, живее во срцата на сите оние кои разбираат дека најубавите песни можат да ги испеат само луѓе кои почувствувале голема болка. Едит го направи тоа на маестрален, уникатен начин.
