Во изминатите 50 години, истражувањата се фокусираа на разбирање на тоа како поголемото брачно задоволство може да доведе до подолг и поздрав живот, но научните докази се повеќе ја поддржуваат идејата дека блиската, среќна врска може да има и здравствени ризици.
Расположенијата и дневните рутини се поцврсто воспоставени кај блиските парови, што го зголемува нивото на ризик кај двајцата партнери во стресни услови. Неколку стратегии засновани на докази може да им помогнат на паровите да ја избегнат негативната страна на блискоста.
Според научните докази презентирани на PsychologyToday од д-р Стефани Вилсон, професорка на Универзитетот во Далас, може да се заклучи дека квалитетот на бракот (или брачната врска) е важен за физичкото здравје.
Генерално, луѓето кои доживуваат брачна идила се благословени со подобро здравје и живеат подолго од „лошо“ оженетите.
Сиромаштијата е друга тема. Финансискиот стрес ги уништува односите, а понискиот социо-економски статус често значи послаб пристап до медицинска нега, помалку опции за здрава храна, полоши работни услови, помалку безбедни населби и послаб сон.
Покрај социјалните и економските фактори, токсичниот брак поттикнува стрес. Борбата со партнерот го зголемува крвниот притисок и го менува имунолошкиот систем на начини кои, на долг рок, може да придонесат за кардиоваскуларни болести и забрзано стареење.
Меѓутоа, ако поминувате низ тежок период во бракот, не паничете – да не го зголемите дополнително вашиот крвен притисок. Слично како ефектите од вашата секојдневна исхрана и физичка активност, посериозните здравствени последици од брачниот конфликт веројатно нема да се појават веднаш.
Наместо тоа, хроничното повторување на една нездрава шема со недели, месеци и години е она што доведува до проблеми со текот на времето.
Но, тука се поставува и прашањето: дали ако сакате да го подобрите вашето здравје, дали враќањето на бракот во фаза на меден месец ќе ве одведе таму?
Одговорот веројатно ќе ве изненади.
Не мора.
Истражувањата откриваат дека блиската, среќна врска има и свои потенцијални стапици.
Во добро и лошо
Кога го делат заедничкиот живот, расположенијата на партнерите стануваат заразни и рутините се совпаѓаат. Овие врски може да бидат уште посилни во блиски, посреќни парови, а она што се споделува не е загарантирана да има корист за здравјето на двајцата партнери.
На пример, во една студија на луѓе со болен артритис на коленото, сопружниците спиеле полошо во деновите кога нивните „други половини“ чувствувале поголема болка од артритис, а спиењето било уште полошо за паровите кои ја оцениле нивната врска како многу блиска.
Во друга студија, жените кои биле посреќни во брак се чувствувале полошо цело време додека нивните сопрузи со хронична болка имале акутни поплаки во споредба со жените во помалку задоволувачки бракови.
Општо земено, паровите кои поминуваат повеќе време заедно имаат тенденција да имаат повеќе слични нивоа на активност. Една неодамнешна студија покажа дека паровите кои се посреќни во нивните врски, исто така, често јадат заедно и спијат во ист кревет. Сепак, овие парови не мора да се впуштаат во поздрави рутини.
Всушност, други студии покажаа дека поблиските, посреќни парови имале повеќе сличен крвен притисок, нивоа на гликоза во крвта и уште повеќе слични метаболизам во споредба со помалку блиски, помалку среќни парови.
Освен тоа, кога и двајцата партнери имаат нездрави навики, ќе биде потешко да се ослободите од нив. Едно познато истражување побарало од паровите — еден или двајцата пушеле цигари и имале белодробни или срцеви заболувања — да разговараат за тежок брачен проблем, а потоа да го продолжат разговорот додека пушат цигара. Кога двајцата партнери пушеле, палењето цигара не само што им го подобрувало расположението, туку и ги натерало партнерите да се чувствуваат повеќе синхронизирано.
Спротивното се случило кога само еден од партнерите пушел – се чувствувале полошо и неусогласени. Со други зборови, не само што заедничкото пушење го зголеми нивното целокупно уживање, туку и емотивно ги зближи партнерите. Овој тип на поврзување може да го отежне уживањето во цигарите.
Истите обрасци може да важат и за други здравствени однесувања – нивоа на активност, хигиена на спиење и избор на храна.
Како да го заштитите вашето здравје
Што може да се направи за да се избегне оваа замка?
Постојат неколку опции.
Како што вели старата поговорка, свесноста е половина од битката. Со свесноста дека стресот и страдањето на некој близок може да влијае на нашето здравје (исто како што нашиот стрес влијае на нивното), можеме да бидеме поактивни во заштитата на благосостојбата на сите вклучени.
Можеби партнерот ви го расипал расположението по лошиот ден на работа? Вие сте тука за да го слушате, да го поддржите и да го советувате. Така, давање поддршка на другите е добро за вашето здравје. Еден експеримент покажа дека луѓето кои по случаен избор биле назначени да прават добри дела на поддршка за другите имале подобра имунолошка функција на крајот од студијата во споредба со оние на кои им било доделено да прават убави работи за себе. Ова ги поддржува аргументите дека често е подобро да се даде отколку да се прима.
Се чувствувате напнати или вознемирени откако сте слушнале за тепачката на вашиот партнер со шефот? Обидете се со вежба за внимателност или одете на брза прошетка со вашиот партнер. Едно истражување покажа дека паровите се чувствуваат посреќни во нивната врска во деновите кога вежбаат или одат на редовни прошетки заедно.
Искористувањето на позитивните ефекти од проблематичната ситуација може да го подобри вашето расположение, вашето здравје и односите. И запомнете: секој нов ден носи нова можност да започнете (или продолжите) здрава рутина.
